Οδηγίες για την σωστή αντιμετώπιση των χειμερινών λοιμώξεων

Λοίμωξη είναι η αρρώστια που οφείλεται σε προσβολή του σώματος αρχικά και πολλαπλασιασμό μετέπειτα από μικροοργανισμούς όπως ιούς βακτήρια, ή παράσιτα που φυσιολογικά δεν βρίσκονται μέσα στο σώμα μας. Η συχνότητα των λοιμώξεων στους μαθητές αυξάνει τους χειμερινούς μήνες. Oι λόγοι αυξημένης νόσησης είναι ο κλειστός χώρος της σχολικής αίθουσας και η παραμονή πολλών παιδιών μαζί που συμβάλλει στην ανακύκλωση των διαφόρων ιώσεων και άλλων λοιμώξεων μεταξύ των μαθητών.

Πως γίνεται η μετάδοση των λοιμώξεων στον μαθητικό πληθυσμό:

H μετάδοση των σχολικών γίνεται με μικροσταγονίδια της αναπνοής που εκπέμπονται με το βήχα, το φτάρνισμα ή την ομιλία, σε κοντινή απόσταση από το άρρωστο παιδί που μπορεί να είναι ασυμπτωματικό παρόλα αυτά την ώρα της μετάδοσης. Επίσης μεταδίδεται και με μολυσμένα χέρια και τις εκκρίσεις γενικότερα.

Συμπτώματα σχολικής λοίμωξης από τα διάφορα συστήματα του οργανισμού:

1. Aνώτερο αναπνευστικό σύστημα (Λοιμώξεις όπως ρινίτιδα, ρινοεπιπεφυκίτιδα, ρινοφαρυγγίτιδα, φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, ωτίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα, λαρυγγίτιδα): Συμπτώματα: Kαταρροή (συνάχι), φτάρνισμα, πονόλαιμος, πόνος στο αυτί, βήχας, βραχνή φωνή, πυρετός, κόπωση, μυαλγίες.
2. Kατώτερο αναπνευστικό σύστημα (Λοιμώξεις όπως Croup ή λάρυγγο-τραχειο-βρογχίτιδα, βρογχίτιδα, βρογχοπνευμονία, πνευμονία): Συμπτώματα: Eπίμονος βήχας, ξηρός ή με εκκρίσεις, δυσκολία στην αναπνοή, βράσιμο και πόνος στο στήθος ή στην πλάτη, πόνος στην κοιλία, πυρετός.
3. Πεπτικό σύστημα (Λοιμώξεις όπως γαστρίτιδα, γαστρεντερίτιδα): Συμπτώματα: Eμετοί, διάρροια, πόνος στην κοιλιά, ανορεξία, πυρετός, γενικευμένη κατάπτωση.
4. Δέρμα (Λοιμώξεις όπως σταφυλόκοκκος ή ερπητοιός). Συμπτώματα: γενικευμένο εξάνθημα με φυσαλίδες και σε σοβαρές μορφές πυρετός, πόνος και εξέλκωση δέρματος σε πολλά σημεία.

Εποχιακή χειμερινή γρίπη

1. Η γρίπη είναι οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης (διαφορετικοί από τους ιούς του κοινού κρυολογήματος) και μεταδίδεται πολύ εύκολα από το ένα άτομο στο άλλο. Μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως και πολύ σοβαρή νόσηση.

2. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (κλειστοί πληθυσμοί όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων-λυκείων), διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές από τη γρίπη. Στην Ελλάδα εποχικές εξάρσεις γρίπης εμφανίζονται κατά τους χειμερινούς μήνες (από τον Οκτώβριο έως τον Απρίλιο).

3. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προστατευθεί κανείς από τη γρίπη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός, ο οποίος συστήνεται να γίνεται κατά τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο, κάθε χρόνο, αλλά μπορεί να συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου γρίπης.

Αντιμετώπιση λοιμώξεων στους μαθητές

Oι λοιμώξεις αυτές είναι στην πλειοψηφία τους ιογενείς (ιώσεις ή κοινό κρυολόγημα). Άρα δεν χορηγούνται αντιβίωση από την αρχή, εκτός από αντιπυρετικά (όταν ο πυρετός φθάσει ξεπεράσει το 38C), φυσιολογικό ορό στην μύτη για πλύσιμο των ρινικών εκκρίσεων και περιστασιακά βλεννολυτικά, αποσυμφορητικά και αντιβηχικά από του στόματος για ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Aντιβίωση χορηγείται μόνο σε βακτηριακές λοιμώξεις (βακτήρια όπως του πνευμονιόκοκκου), με την συμβουλή του γιατρού πάντοτε, όταν τα συμπτώματα διαρκούν για πάνω από βδομάδα και δεν βελτιώνονται με τα υποστηρικτικά μέτρα όπως παραπάνω.

Το παιδί επιτρέπεται να τρώει ότι θέλει, ελεύθερα και ενθαρρύνουμε πάντα την πρόσληψη πολλών υγρών για το ξέπλυμα των εκκρίσεων, καλή ενυδάτωση και τον έλεγχο του πυρετού.

Η πορεία των ιώσεων είναι απλή, κρατάει 3-5 μέρες και στην πλειοψηφία αυτοιάται χωρίς αντιβίωση ή σοβαρή παρέμβαση.

Ποια η διαφορά μεταξύ της ιoγενούς απo την βακτηριακή λoίμωξη;

Ιογενής λοίμωξη

1. H γενική κατάσταση του παιδιού είναι σχετικά καλή.
2. Ο πυρετός αντιμετωπίζεται εύκολα και ελέγχεται με μερικές μέρες αντιπυρετικό.
3. Yπάρχει καλή διάθεση για φαγητό και διάθεση για παιχνίδι.

Βακτηριακή λοίμωξη (όπως πνευμονιόκοκκος):

1. πυρετός είναι υψηλός, με ρίγος, αντιμετωπίζεται δύσκολα και διαρκεί.
2. Tο παιδί έχει κακή διάθεση είναι κουρασμένο υπερβολικά και δεν τρώει καλά.
3. H συμπεριφορά του είναι κακή φαίνεται «τοξικό».

Η παραπομπή των παιδιών στον Παιδίατρο είναι απαραίτητη όταν:

1. Tα συμπτώματα είναι έντονα και ανησυχητικά και η γενική κατάσταση του παιδιού είναι «πεσμένη».
2. O πυρετός είναι υψηλός με ρίγος, συνεχόμενος και δύσκολα υποχωρεί με επαναλαμβανόμενα αντιπυρετικά.
3. Παρουσιάζει κεφαλαλγία, έντονη υπνηλία, εμέτους και εξάντληση.
4. Παραπονείται για πόνο στο λαιμό, με έντονη δυσκολία στην κατάποση και άρνηση τροφής.
5. Aναφέρει πόνο στο στήθος ή στην κοιλιά που επιμένει.
6. Παρουσιάζει δύσπνοια, σπαστικό βήχα, βράγχος φωνής
7. Εφόσον ο πυρετός συνεχίζεται για τρίτο 24ωρο μετά την εκτίμηση ή παρουσιάζει νέα συμπτώματα, ή παραμένει τοξικό (κουρασμένο και μίζερο), ανεξαρτήτως συμπτωμάτων, το παιδί πρέπει να εκτιμηθεί πάλι από παιδίατρο δεδομένου ότι μπορεί να χρειαστούν εργαστηριακές εξετάσεις όπως γενική αίματος ή ακτινογραφία θώρακα.

Πρόληψη χειμερινών λοιμώξεων

1. Συχνό πλύσιμο των χεριών στο σχολείο και στο σπίτι.
2. Aερισμός των χώρων γενικά (αίθουσες διδασκαλίας, δωμάτια, κοινωνικοί χώροι).
3. Το κάπνισμα απαγορεύεται.
4. Έλεγχος εμβολιασμών (πνευμονιόκοκκος οπωσδήποτε στα παιδιά και εποχιακής γρίπης σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου Λοιμώξεων).
5. Διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και λαχανικά (αντιοξειδωτικές ουσίες που πολεμούν ιώσεις και βακτήρια), και πρωτεΐνες για σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ιωάννης Μωυσίδης
Παιδίατρος Αλλεργιολόγος
6979683589, 210-6100880
www.athensallergy.gr